Ufacık işleri, mesela bir iki çamaşırı katlamayı bile ihmal edip sonra çamaşır dağlarına tırmanma rekorları kıranlar, domatesin suyu çıkmadan, peynirin küfü kokmadan atmadığı için buzdolabı temizliği 4 saat sürenler, çamaşır makinesinin kısa program tuşuna basmak zor geldiğinden kirli sepeti içindekileri kusana kadar bekleyip, bir hafta sonunu çamaşır makinesinin kapağını açıp kapamakla ziyan edenler, sizin için geldim. Dönüşüm ve yenilenme zincirine yeni bir halka; Sürdürülebilir Temizlik…
“Ev işi nankör!” diye pozlara girmeyin çünkü nankör olmayan bir düzen nasıl kurulur, sürdürülebilir temizlik nasıl olur sorularına yanıtlarla geldim. Hem Dünya’mız için sürdürülebilir temizlik hem de iç dünyanız için kalıcılığı sürdürülebilir temizlik nasıl sağlanır, gelin halledelim şu işi.
İnfluence olmak için yaşayan istifçiler; gerçekten 5 adet saç kremine, 7 tane kil maskesine ihtiyacınız var mı? Ya da dolabınızda kıyıda köşede büzülüp kalmış 27. siyah tişörte yazık değil mi? Hiç acımıyor musunuz üst üste yığılmış çanta rafının en altta kalan ve 2 senedir gün yüzü görmeyen çantalarına. Memnun kalıp sürekli kullandığınız bir yer silme mopu varken, diğer moplar o kadar uzun süre ayakta kalmasa olmaz mı? Ağırlık da mı yapmıyor be?
Yeni bir yıl, yaşam alanlarımızın enerjisini tazelemek, ev düzenimizi yeniden gözden geçirmek ve uzun vadede sürdürülebilir temizlik alışkanlıklarını benimsemek için harika bir fırsattır. Bu süreçte hedefimiz, evin içinde bir dinginlik yaratmak; fazla eşyalardan, dağınıklıktan ve gereksiz zaman kaybından kurtularak hayatımıza pratiklik kazandırmaktır. Özellikle kıyafet yükü hakkında kapsül dolap konulu yazımda daha derin bir rehber sunmuştum, kirlerden önce yüklerden arınma stratejisini denemek için göz atabilirsiniz. Üstelik bunu yüksek maliyetler olmadan, mevcut kaynakları en verimli şekilde kullanarak da başarabiliriz.
Aşağıda, uzman görüşleri ve dünya çapında popüler, Türkiye’de rahatlıkla bulabileceğiniz ürün önerileri ile desteklenmiş kapsamlı bir rehber bulacaksınız. Yalnızca ekolojik olarak sürdürülebilir değil aynı zamanda zaman ve efordan tasarruf etmenizi sağlayacak yeni bir düzen ve rutin oluşturmayı amaçlayan bu rehber, adım adım planlama, mevsimlik yenilenme, mutfak, salon, kiler ve giyinme dolabı gibi spesifik alanlarda düzenleme ipuçlarını; sürdürülebilir temizlik tüyolarını ve organizasyon metodlarını içeriyor.
Uzman İsimler ve Yaklaşımları
- Marie Kondo (KonMari Metodu):
Japon düzenleme danışmanı Marie Kondo, “Spark Joy” (Neşe Uyandıran) felsefesiyle bilinmektedir. KonMari yöntemi, eşyalarınıza dokunarak gerçekten sevip sevmediğinizi anlamanızı, sizi mutlu etmeyen her şeyi hayatınızdan çıkarmanızı önerir. Böylece dağınıklık, basit bir elenme süreciyle azalır. - The Home Edit (Clea Shearer ve Joanna Teplin):
Amerikalı bu ikili, renk kodlu, kategori bazlı düzenlemeleriyle ünlüdür. Onlara göre, düzen sadece fonksiyonel değil, aynı zamanda estetik de olmalıdır. Bu da sürekli motivasyon sağlar ve sürdürülebilirliği kolaylaştırır. - Minimalizm Hareketi (Joshua Fields Millburn ve Ryan Nicodemus):
“Daha az eşya, daha çok özgürlük” mottosuyla bilinen The Minimalists olarak da tanınan bu ikili, hayatın her alanında sadeleşerek, gereksiz tüketimden ve dağınıklıktan kurtulmayı öğütler. Onların yaklaşımı, sürdürülebilir temizlik ve düzenin temelini oluşturabilecek felsefi bir bakış sunar. Bu konuda “Minimalist ne demek?” başlıklı yazımıza göz atmanızı öneririm.
Bu uzmanların ortak vurgusu: Sürdürülebilir temizlik ve düzen, evinizi sadece fiziksel olarak düzenlemekle kalmaz, aynı zamanda zaman, enerji ve zihinsel alan yaratır.
Detaylı Planlama: Nereden Başlamalı?
- Genel Değerlendirme ve Liste Hazırlığı:
- Tüm odaları tek tek gözden geçirip, notlar alın.
- Hangi odada ne tür fazlalıklar var?
- Depolama çözümleri yeterli mi?
- Temizlik rutininizi ne sıklıkla ve hangi ürünlerle yapıyorsunuz?
- Bu değerlendirme sonunda, her oda için küçük ama net hedefler belirleyin. Örneğin: “Mutfakta baharat raflarını kategoriye göre düzenle”, “Salonda kumandalar için bir organizer edin”, “Giyinme dolabındaki yazlık-kışlık kıyafetleri ayır ve etiketle”.
- Zaman Planı Oluşturma:
Her odaya bir hafta ya da birkaç gün ayırın. Küçük adımlarla ilerlemek sürdürülebilirliği artırır. Örneğin:- 1.Hafta: Mutfak dolaplarını düzenle, baharatları etiketle.
- 2.Hafta: Salon raflarını sadeleştir, estetik görünümlü depolama kutuları edin.
- 3.Hafta: Giyinme dolabında sezonluk giysileri ayır, vakumlu torbalarla depola.
- 4.Hafta: Kileri kontrol et, uzun süredir kullanılmayan eşyaları elden çıkar.
- Kategorize Etme ve Azaltma:
Her alanı kategorilere bölün. Örneğin mutfakta: Kuru bakliyat – Baharatlar – Mutfak aletleri – Sürekli kullanılan tabak/çanaklar. Her kategoriye göz atarak, kullanılmayan ya da nadiren kullanılanları ayırın. Bu sayede temizlik ve düzen daha uzun süreli korunacaktır.
En Çok Tercih Edilen Ürünler ve Kolay Erişim Linkleri
- Mutfak Organize Ürünleri:
- Şeffaf Kaplar ve Etiketler: Ikea’nın IKEA 365+ serisi uzun ömürlü, BPA içermeyen kaplar sunar. Trendyol’da benzer şeffaf saklama kapları ve etiket setleri kolayca bulunur.
- Çekmece İçi Düzenleyiciler: Amazon Türkiye’de çekmece düzenleyici setleri ile çatallar, kaşıklar ve servis gereçleri düzenli kalır.
- Salon Düzenleme Ürünleri:
- Çok Amaçlı Sepetler ve Kutular: Mudo’nun dekoratif saklama kutuları veya Tchibo’nun zaman zaman satışa çıkan organizer sepetleri salonunuzda derli toplu bir görünüm sağlar.
- Giyinme Dolabı Organize Ürünleri:
- Vakumlu Torbalar: Fazla yer kaplayan yorgan, battaniye ve mevsimlik kıyafetleri vakumlu hurçlar ile depolamak, özellikle küçük evlerde alan kazandırır.
- Etiketlenebilir Raf Ayırıcılar ve Asılabilir Düzenleyiciler: Gardırop içi askılı organizerler Amazon.com.tr üzerinden rahatlıkla temin edilebilir.
- Kiler ve Depo Düzenleyicileri:
- Çok Katlı Raf Sistemleri: IKEA’nın ALGOT veya BOAXEL sistemleri, dikey alan kullanımını artırır.
- Asılabilir Kapı Arkası Raflar: Amazon.com.tr ve Hepsiburada gibi sitelerden kolayca bulunabilen bu raflar, küçük alanlarda büyük fark yaratır.
Organizasyon Metodları: KonMari ve The Home Edit Esinli Çözümler
- KonMari: Her bir eşyaya dokunup “Beni mutlu ediyor mu?” diye sorun. Mutlu etmiyorsa, teşekkür edip elden çıkarın. Bu metod, gereksiz eşyaları bir çırpıda elemenizi ve geriye sadece hayatınızı kolaylaştıran, size neşe veren öğeleri bırakmanızı sağlar.
- The Home Edit Yaklaşımı: Kategoriye göre düzenleyin ve mümkünse renk kodu kullanın. Kitaplıklarınız, mutfak raflarınız veya kıyafet dolaplarınız görsel bütünlük sağladığında, aradığınızı bulmak daha kolay hale gelir.
Sürdürülebilir Temizlik İpuçları
- Doğal Malzemelerle Temizlik:
Sirke, karbonat, limon gibi malzemelerle kendi temizlik solüsyonlarınızı hazırlayarak kimyasal tüketimini azaltın. Bu, hem cüzdanınızı hem de çevreyi korur. Bunun yanı sıra geri dönüşümü önemseyen ve doğaya zarar vermeme standardını benimsemiş, sürdürülebilirlik politikası olan markalara da yönelebilirsiniz. - Mikro fiber Bezler:
Uzmanların da önerdiği mikro fiber bezler, kimyasal kullanmadan lekeleri çıkarır. Uzun ömürlüdür, sık yıkandığında dahi formunu korur. Bu noktada atık oluşturma konusunda - Rutinleştirme:
Günde 10-15 dakikalık küçük düzenleme ve temizlik seansları büyük haftalık temizliklerin yükünü hafifletir. Hafta sonu bütün günü temizlikle geçirmek yerine ufak adımlarla sürdürülebilir sonuçlar elde edersiniz. - Ekstra Yardımcılar:
Robot süpürgeler, şarjlı el süpürgeleri veya buharlı temizleyiciler, kurutma makineleri temizlik süresini kısaltır. Uzun vadede hem zaman hem de enerji kazandırır.
Uzman Görüşleri: Kalıcı Alışkanlıklar Kazanın
Profesyonel organizatörler ve iç mimarlar, sürdürülebilir temizlik ve düzenin bir defaya mahsus bir “yüklenme” değil, aşamalı bir adaptasyon olduğunu vurgular. Başarılı bir düzenleme stratejisi, alışkanlık haline gelir. Örneğin, her alışveriş sonrasında yeni aldığınız eşyaları hemen doğru kategorilere yerleştirmek, sizi ileriye dönük dağınıklıktan kurtarır. Bu yaklaşım uzun vadede hem zihninizi hem de evinizi ferahlatır.
Uzun Vadeli Kazanç: Zaman, Enerji ve Stres Azalması
Yeni yılda sürdürülebilir temizlik alışkanlıkları edinerek, kısa vadede efor sarf etseniz de uzun vadede kazanacağınız şeyler değerlidir:
- Zaman Tasarrufu: Eşyalarınızın yerini bilmek, temizlik ve düzeni alışkanlığa dönüştürmek size her gün dakikalar, haftalık bazda ise saatler kazandırır.
- Enerji Tasarrufu: Daha az eşya, daha az bakım, daha az çaba demektir.
- Ruhsal Ferahlama: Derli toplu bir ortam, stres seviyenizi düşürür ve zihninizi boşaltır.
Yıl Boyunca Kalıcı Bir Düzen ve Temizlik Kültürü
İşte çözümler, pratik ipuçları ve önerilerim bu şekilde… Çok kişisel bir alan ev hayatı, herkesin yaşam pratikleri ve dinamikleri farklı o yüzden siz bu yazıyı okuduktan sonra kendi rotanıza uygun kişiselleştirmeler yaparsınız. Ama genel hatlarıyla problemin çözümü budur.
Yeni yıla girerken, ev düzeninizi gözden geçirmek, sürdürülebilir temizlik yöntemlerini benimsemek ve doğru ürünlerle desteklenmiş bir organizasyon sistemi kurmak, size uzun soluklu faydalar sağlayacak. Marie Kondo’nun minimalizm odaklı yaklaşımından, The Home Edit’in estetik düzenleme tüyolarına kadar pek çok yöntemden ilham alarak kendi tarzınızı yaratın. Bu sayede, yüksek maliyetler olmadan, yaşam alanlarınızı yenileyebilir, hayatınızı kolaylaştıracak, size zaman kazandıracak ve stresinizi azaltacak bir ev ortamına kavuşabilirsiniz. Şimdiden elinize emeğinize sağlık, var olduğu her yerde çiçek açtıran harika kadınlarsınız.
